Hoe ver kan Rusland in Oekraïne gaan voordat de NAVO ingrijpt?

Door: Erik van Soest

Het lijkt er sterk op dat President Poetin een duidelijke boodschap wilde afgeven aan de NAVO met een aanval op een legerbasis op slechts 15 km van de Poolse grens. Diverse Russische functionarissen hebben gezegd dat Rusland ongerust is over wapenleveranties door het westen aan Oekraïne. Zaterdag verklaarde een Russische onderminister nog dat “Konvooien met wapens uit het Westen als een legitiem militair doelwit gezien worden”.

Anonieme NAVO functionarissen zeggen dat de aanval op een legerbasis zo dicht bij een NAVO lid ook gezien kan worden als een directe uitdaging van President Poetin. Zij wijzen erop dat de regeringsleiders van de NAVO landen er iedere keer op hameren dat de NAVO, uit angst voor een directe confrontatie met Rusland, geen troepen naar Oekraïne zal sturen of een No-Fly zone in zal stellen. Alleen een directe aanval op het grondgebied van een NAVO lid zal gezien worden als een oorlogsverklaring.

President Poetin zou dit mogelijk kunnen zien als een vorm van zwakheid en probeert mogelijk met een aanval direct aan de grens met NAVO gebied te testen hoe ver hij kan gaan. Er zijn waarnemers die van mening zijn dat het tijd wordt om duidelijkere rode lijnen te stellen. Zoals iemand zei :

President Biden is wel heel duidelijk wat hij vindt dat Rusland niet kan doen. Maar hij [President Biden] is erg onduidelijk over wat hij, militair gezien, wel bereid is te doen als Rusland het toch zou doen.

Een voorbeeld hiervan is de inzet door Rusland van Chemische, Biologische of Nucleaire wapens in Oekraïne. Dit zou geen directe aanval op het grondgebied van een lid van de NAVO zijn maar lijkt toch voor veel regeringsleiders, zeker in Oost Europa, volstrekt onaanvaardbaar.

De vraag is wat NAVO in dat geval gaat doen. Uiteraard zal het bondgenootschap, volkomen terecht, proberen te voorkomen dat de oorlog escaleert met mogelijk een Derde Wereldoorlog tot gevolg. Toch lijkt het onwaarschijnlijk dat de NAVO aan de zijlijn kan blijven staan indien Rusland in Oekraïne over zou gaan tot het inzetten van Chemische, Biologische of Nucleaire wapens met tienduizenden of mogelijk honderdduizenden doden tot gevolg.

Juist daarom lijkt het van belang dat de NAVO vooraf aan Rusland volstrekt duidelijk maakt wat de consequenties zijn indien Rusland toch zou besluiten deze grens over te gaan.