Afgelopen zaterdag werd bekend dat NAVO lid Bulgarije geen wapens zal leveren aan Oekraïne. Na een ontmoeting met de Amerikaanse Minister van Defensie, Generaal b.d. Lloyd Austin, zei de Bulgaarse Premier, Kiril Petkov, dat zijn land wel bereid is humanitaire hulp aan Oekraïne te leveren maar geen wapens.
Deze weigering om wapens te leveren komt voor de NAVO niet als een verassing. Volgens Petkov:
Omdat wij zo dicht bij de haard van het conflict zitten kan Bulgarije het zich niet veroorloven om wapens te leveren. Een dergelijke beslissing moet eerst door het parlement worden goedgekeurd
Dit is een opmerkelijk uitspraak omdat andere , NAVO buurlanden, zoals Polen en Hongarije, juist wel wapens leveren aan Oekraïne. Polen wilde zelfs MIG straaljagers leveren.
De reden waarom Petkov dit standpunt in neemt ligt besloten in het feit dat er in het Parlement van Bulgarije een grote Pro-Russische fractie bestaat. Tot de inval in Oekraïne was Poetin in Bulgarije populair. Bij peilingen bleek steevast dat een percentage van 55% van de Bulgaren positief tegenover Poetin stond. Na de inval in Oekraïne is dit sterk gedaald tot ca. 32%.
Bulgarije is één van de armste landen in de EU.
De minister van Defensie, Stefan Yanev, werd op 28 februari ontslagen omdat hij weigerde de invasie in Oekraïne als een “oorlog” te bestempelen.
Premier Kiril Petkov is pas 3 maanden premier van Bulgarije en hij moet nu reeds als gevolg van de oorlog in Oekraïne alle zeilen bijzetten. Petkov is een pro-westerse liberale politicus. In het Bulgaarse parlement zit echter ook de Pro-Russische partij BSP (De Socialistische Partij Bulgarije). Dit is een machtige speler die bovendien de Vice premier heeft geleverd.
De voormalige Minister van Defensie Yanev was een uitgesproken tegenstander van de plannen van de NATO om Multinationale troepen in Bulgarije te stationeren. Yanev was van mening dat Bulgarije een soevereine staat is en dat buitenlandse (NAVO) troepen niet in Bulgarije gestationeerd hoefde te worden.
Yanev is nog altijd zeer populair bij grote groepen van de Bulgaarse bevolking. Onlangs hintte hij er op dat hij zijn eigen politieke beweging zou beginnen om wat hij noemde de ” Stille Meerderheid” te vertegenwoordigen.
Deze interne oppositie maakt het voor Premier Petkov vrijwel onmogelijk om in te stemmen met de levering van wapens aan Oekraine.
Ook Rusland heeft al diverse malen aangegeven dat zij van mening is dat Bulgarije wordt meegesleept in een Po-Westerse koers door haar “(politieke) elite”. Rusland stelt dat de meerderheid van de “gewone” Bulgaren nog altijd liever bij Rusland wil horen.
Voor de BSP zou het een uitgelezen kans zijn om haar macht op het politieke toneel weer te versterken. De laatste jaren is de BSP van een eens zeer machtige partij afgezakt. Zij haalde bij de laatste parlementsverkiezingen slechts 10% van de stemmen. De achterban van de BSP is deels zeer ontevreden over de huidige Westerse koers van Bulgarije.
Toch lukte het de BSP om de Vice Premier, Kornelia Ninova te leveren. Ninova heeft zich sterk gemaakt dat Bulgarije geen wapens aan Oekraïne levert. Tevens waarschuwde zij [Ninova] dat:
Bulgarije, ondanks de huidige oorlog, haar historie niet mag uitwissen.
Dit was volgens waarnemers een directe verwijzing naar de banden met de oude Sovjet Unie en de sterke banden met de Russisch Orthodoxe Kerk.
Tenslotte heeft de in november, met behulp van de BSP, herkozen President van Bulgarije, Radev, ook nog een duit in het zakje gedaan door te stellen dat het plan om de Bulgaarse luchtmacht te versterken met Nederlandse straaljagers in zijn ogen geen goed idee is
Zeker is dat, indien de oorlog in Oekraïne langer gaat duren, Premier Petkov nog voor een aantal grote uitdagingen zal komen te staan.
